ksiazeczka-mieszkaniowa-jako-wklad-wlasny

Nie masz pieniędzy na wkład własny? Poszukaj starej książeczki mieszkaniowej

170px-PKO.2006.okladkaNiedawno pisałem na temat możliwości zakupu nieruchomości poprzez zaciągnięcie kredytu hipotecznego, bez posiadania wkładu własnego.

jak kupić nieruchomość nie mając wkładu własnego

Jednym z opisywanych przeze mnie sposobów było odszukanie u rodziny starych Oszczędnościowych Książeczek Mieszkaniowych wydawanych przez PKO Bank Polski S.A. Mogą być one świetnym sposobem na uzupełnienie wymaganego minimalnego wkładu własnego. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że często są one zapomniane. Ludzie choć je posiadają, to nie mają pojęcia, że można z nimi cokolwiek zrobić. Nie wiedzą również o premii gwarancyjnej, która im się należy. O tym czym one są, o ich historii, zastosowaniu i korzyściach, które nadal możemy dzięki nim uzyskać będzie dzisiejszy wpis.


Oszczędnościowa Książeczka Mieszkaniowa – co to jest?

Oszczędnościowe Książeczki Mieszkaniowe w komunistycznej Polsce były bardzo popularnym sposobem odkładania pieniędzy na wymarzone M. Wielu Polaków zgromadziło spore oszczędności na książeczkach, jednak potem sprawy przybrały obrót zdecydowanie nie po ich myśli. Najpierw hiperinflacja, która dotknęła naszą gospodarkę, potem przeprowadzona w 1995 zł denominacja złotego spowodowały, że nawet ogromne oszczędności zgromadzone przez oszczędzających zamieniły się w symboliczne, często groszowe kwoty. Na szczęście w ramach częściowej rekompensaty, ze środków budżetu państwa posiadacze starych OKM, tj. wydanych przed 24 października 1990 roku, mogą ubiegać się o wypłatę tzw. premii gwarancyjnej. Szacuje się, że do dziś obsługiwanych przez PKO Bank Polski jest ponad milion książeczek. Uprawniają one do otrzymania powyższej premii, która może sięgać kilkunastu tysięcy złotych.


Premia gwarancyjna – co to jest?

Premia gwarancyjna jest to kwota wypłacana właścicielom książeczek mieszkaniowych, którzy założyli je do dnia 23 października 1990 roku. Środki muszą być przeznaczone na ściśle określone cele mieszkaniowe.
Tryb i zasady wypłaty premii gwarancyjnej są określone w ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 763) zwanej dalej „Ustawą”.

Jak uzyskać premię

Aby uzyskać premię gwarancyjną, należy udowodnić bankowi, że środki na niej zgromadzone zostaną przeznaczone na ściśle określone cele mieszkaniowe. Uściślijmy teraz, kiedy możemy liczyć na otrzymanie bonusu.

  • zakup mieszkania/domu na rynku wtórnym
  • zakup nieruchomości ze spółdzielnią lub deweloperem
  • budowa domu systemem gospodarczym (samodzielnie)
  • przebudowa, nadbudowa, rozbudowa budynku lub pomieszczeń niemieszkalnych, której celem jest uzyskanie mieszkania na własność
  • przebudowa, nadbudowa lub rozbudowa domu jednorodzinnego
  • kaucja lub partycypacja w TBS (Towarzystwo Budownictwa Społecznego)
  • wykup mieszkania od spółdzielni
  • spłata kredytu spółdzielczego
  • wymiana okien (w nieruchomości, której jesteśmy właścicielem)
  • wymiana instalacji elektrycznej lub gazowej
  • wpłaty na fundusz remontowy

Uwaga, jeśli kupujecie nieruchomość w częściach ułamkowych (np. po 50% udziałów z inną osobą), to nie przysługuje Wam premia gwarancyjna!


Książeczka mieszkaniowa, a wkład własny

Jeżeli finansujecie zakup nieruchomości kredytem hipotecznym, w większości przypadków banki będą wymagały wniesienia przez Was wkładu własnego do transakcji (minimum 10%). Środki zgromadzone na książeczce mieszkaniowej wraz z odsetkami i premią gwarancyjną mogą zostać wykorzystane do jego sfinansowania. Pieniędzy jednak nie otrzymacie do ręki. Po podpisaniu umowy kredytowej, należy zanieść jej kopię do oddziału PKO Banku Polskiego. Ten następnie, przeleje środki zgromadzone na oszczędnościowej książeczce mieszkaniowej na konto banku, podane w umowie. Z kolei bank udzielający kredyt, przekaże wkład i pieniądze z kredytu sprzedającemu nieruchomość.


Warunki uzyskania premii

Właściciel książeczki mieszkaniowej, aby uzyskać premię powinien złożyć w oddziale PKO Banku Polskiego wniosek o likwidację książeczki i wypłatę premii gwarancyjnej. Następnie należy odpowiednio udokumentować dokonanie czynności uprawniającej do wypłaty premii gwarancyjnej.
Na złożenie wniosku, wnioskodawca ma 90 dni od dnia wystąpienia czynności uprawniającej do wypłaty premii gwarancyjnej.

Sposób wyliczania

Bank oblicza premię gwarancyjną od oszczędności zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych zgodnie z
wzorem podanym w załączniku do Ustawy. Premia gwarancyjna przysługuje od wpłat dokonywanych w poszczególnych latach lub kwartałach na rachunek bankowy, dla których wzrost ceny 1m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ostatnio ogłoszonej przed kwartałem złożenia wniosku o likwidację książeczki, w stosunku do ceny 1m2 powierzchni użytkowej właściwej dla roku (kwartału) dokonania wpłat, jest wyższy od oprocentowania tych wpłat.
Na wysokość premii gwarancyjnej mają wpływ takie czynniki jak:
  • wysokość dokonywanych poszczególnych wpłat
  • cena 1m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego obowiązująca w kwartale/roku wniesienia wpłaty
  • cena ostatnio ogłoszona przed kwartałem złożenia wniosku o likwidację książeczki
  • rodzaj budownictwa, na jaki zostaną wykorzystane środki z książeczki.

Na potrzeby obliczania premii gwarancyjnej Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w Komunikatach i publikuje w Dziennikach Urzędowych GUS, cenę 1m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. Przez cenę 1m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego rozumie się przeciętne dla całego kraju nakłady poniesione przez inwestorów na budowę wielomieszkaniowych budynków mieszkalnych w przeliczeniu na 1m2 powierzchni użytkowej budynku, wyznaczone, jako średnia ważona powierzchnią użytkową budynków mieszkalnych oddanych do użytkowania w poszczególnych województwach.

Jeśli chcecie sprawdzić wartość środków zgromadzonych na OKM, należy udać się do oddziału banku i poprosić o wycenę. Pierwsza jest bezpłatna, każde kolejne zaświadczenie o wysokości środków zgromadzonych na książeczce kosztuje, na dzień dzisiejszy 35 zł.
Szczegółowe informacje dotyczące książeczek mieszkaniowych, w tym sposobu wyliczania w informatorze PKO BP na stronie banku.

Ile można uzyskać?

Premia gwarancyjna wypłacana klientom wynosi zwykle od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. W 2014 roku, około 40 000 osób, które zlikwidowały OKM, uzyskiwały średnio 9800 zł premii.

Co jeśli nie mam książeczki?

Młodzi ludzie nie mają szans na to, by nagle znaleźć starą, zakurzoną książeczkę mieszkaniową z lat 80 – tych. W tym przypadku warto popytać w rodzinie, czy być może ktoś nie miał kiedyś takiej i nigdy jej nie likwidował. Istnieje bowiem możliwość cesji praw z książeczki, jednak nie można przekazać jej osobie całkowicie niespokrewnionej. Istnieje bowiem możliwość dokonania cesji na rzecz:
– małżonka/małżonki
– byłego męża/żony (tak po rozwodzie również)
– rodziców
– dzieci (również przysposobionych)
– dziadków
– wnuków
– rodzeństwa (rodzonego i przyrodniego)
– macochy, ojczyma, pasierba

Podstawowe opłaty

– cesja (przepisanie książeczki w związku z przelewem praw na inną osobę) – 70 zł
– wydanie drugiego i następnych zaświadczeń o wysokości środków zgromadzonych na książeczce – 35 zł
– likwidacja, na życzenie Klienta, rachunku wkładu oszczędnościowego prowadzonego do książeczki z wypłatą premii gwarancyjnej

Nowe książeczki mieszkaniowe

W 2002 roku PKO Bank Polski reaktywował i ponownie wprowadził do swojej oferty oszczędnościowe książeczki mieszkaniowe. Prowadzenie rachunku jest bezpłatne i jak podaje na swojej stronie bank, środki zgromadzone na książeczce zwolnione są z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Oszczędnościowe Książeczki Mieszkaniowe trochę zapomniane przez Polaków jak widać mogą się jeszcze przydać. Jeśli jest ich nadal prowadzonych ponad milion, a rocznie korzysta z premii gwarancyjnej zaledwie kilkadziesiąt tysięcy Polaków, to widać, że wielu nawet nie zdaje sobie sprawy, że mogą one się do czegoś jeszcze przydać. Przed przystąpieniem do kredytu hipotecznego, warto popytać rodziców czy dziadków o to, czy nie mieli kiedyś założonej OKM, bo może się okazać, że dostaniecie w prezencie kilka tysięcy złotych od rodziny do nowego mieszkania.
13 komentarzy:
  1. Tomasz
    Tomasz says:

    Zmieniły się zasady i książeczki nie można potraktować jako wkład własny! Książeczka może zostać zlikwidowana i wypłacone pieniądze jeżeli kupujący wpłacą 50% wartości nieruchomości i dopiero wtedy można się ubiegać. W teorii najpierw zapłać ze swoich, a potem oni Ci oddadzą pieniądze. Jednak to, żę jest to zrobione odwrotnie powoduje, że osoby liczące na książeczkę jako wkład mogą o tym pomarzyć.

    Czy mogę poprosić o zgłebienie tematu?

    Odpowiedz
    • Bartosz Nowak
      Bartosz Nowak says:

      Skąd informacje, że zasady się zmieniły? W przypadku tej transakcji kupuje małżeństwo, czy dwoje ludzi nie będących w związku małżeńskim zakupuje po 50% udziałów w nieruchomości? Ilu jest kupujących i do kogo należy książeczka?
      Nie słyszałem o zmianie przepisów, a powyższe zawirowania mogą wynikać z czegoś innego.
      Jeśli chcesz szczegółowo poruszyć temat, to skontaktuj się ze mną bezpośrednio lub opisz sytuację

      Odpowiedz
  2. Marcin
    Marcin says:

    Tak to niestety wygląda. To sam powiedziała mi Pani w banku. Książeczka nie może być wkładem a dokładniej premia gwarancyjna o którą się rozchodzi.
    Przykładowo kupując mieszkanie u developera które jeszcze nie jest skończone książeczka nie pomoże.
    Najpierw należy wziąć kredyt z wkładem własnym, następnie jak bank przeleje na konto developera 50% transz (wartości mieszkania) można uruchomić książeczkę która tylko pomniejszy kwotę kredytu. Można książeczkę zlikwidować bez premii ale wtedy można sporo stracić.

    Odpowiedz
    • Bartosz Nowak
      Bartosz Nowak says:

      Premia gwarancyjna często stanowi 90% wartości książeczki, więc likwidacja bez niej nie ma większego sensu

      Odpowiedz
  3. Paweł M.
    Paweł M. says:

    Rozumiem, że jeśli weźmiemy mieszkanie nie będąc w związku małżeńskim, to raczej musimy zapomnieć o wykorzystaniu środków z OKM na częściowa spłatę kredytu hipotecznego? Nawet jeśli wpłata wlasna wyniesie ok 90% wartości mieszkania kupowanego? Jeśli oczywiście chcielibyśmy się podzielić procentowo udziałem w mieszkaniu 90% / 10%? Gdzie 90 % posiada właściciel OKM? Co wtedy z oszczędności ami oraz premia gwarancyjna?. Dziękuję za szybką odpowiedź.

    Odpowiedz
    • Bartosz Nowak
      Bartosz Nowak says:

      Jeśli tak wyglądają proporcje, to nie lepiej, by właściciel OKM kupił mieszkanie samodzielnie korzystając z książeczki, a potem odsprzeda 10% udziałów?
      Generalnie jeśli bank miałby sfinansować potem kredytem hipotecznym zakup udziałów, to i tak będzie wymagał wkładu własnego od wartości kupna, a hipoteka będzie obciążała całą nieruchomość (drugi właściciel musi wyrazić zgodę na obciążenie hipoteką).

      Odpowiedz
  4. Ola Olszewska
    Ola Olszewska says:

    Jestem na etapie pokrywaniw wykładu własnego premią gwarancyjną i nic mi nie wiadomo o tym, że tak nie można, oczywiście w niektórych bankach jak np. ING czy Mbank, ale PKO, Pocztowy, Santander, akceptuja ksiazeczki mieszkaniowe.

    Odpowiedz
  5. Rafał
    Rafał says:

    „Na złożenie wniosku, wnioskodawca ma 90 dni od dnia wystąpienia czynności uprawniającej do wypłaty premii gwarancyjnej”

    Czy jest możliwość wykorzystania książeczki z funduszem gwarancyjnym już po zakupie mieszkania z rynku wtórnego przy posiłkowaniu się kredytem hipotecznym? Czy dobrze rozumiem że po akcie notarialnym mam 90 dni na złożenie wniosku i wypłatę z premią?

    Odpowiedz
    • Bartosz Nowak
      Bartosz Nowak says:

      Tak, nie powinno być z tym problemu. Z aktem notarialnym i książeczką trzeba udać się do banku w celu rozwiązania OKM.

      Odpowiedz
  6. Ilona
    Ilona says:

    Czy to oznacza że wkład własny należy wpłacić swoją drogą, z środków własnych a dopiero po przekazaniu mieszkania i przeniesieniu własności można ubiegać się o wypłatę oszczędności z książeczki+premie gwarancyjną?
    Ta kwota zostanie przekazana do wnioskodawcy jak pokrycie wkładu własnego (fizycznie na konto wnioskodawcy) czy do banku w którym mamy kredyt hipoteczny na poczet zmniejszenia kredytu? Jeżeli do banku to zastanawiające, bo dla banku to oznacza zmniejszenie kwoty od której nalicza odsetki albo i okresu i mu sie to nie kalkuluje.
    Czy mogę prosić o doprecyzowanie?

    Odpowiedz
    • Bartosz Nowak
      Bartosz Nowak says:

      W przypadku rynku pierwotnego, wg mnie książeczka może zostać uruchomiona na podstawie umowy deweloperskiej. Nie trzeba czekać na przeniesienie własności. Środki z książeczki będą wypłacone jako transza lub jej część do dewelopera.

      Odpowiedz

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *