Wpisy

stopy procentowe

Stopy procentowe w Polsce – kiedy będzie obniżka i o ile?

stopy procentoweFed (bank centralny USA) wytacza bazookę i obniża stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych o 1 punkt procentowy. Dodatkowo wpompuje w rynek 720 mld USD poprzez skup obligacji.

Koronawirus covid-19 jest aktualnie zdecydowanie najgorętszym tematem w mediach i nie tylko. Prawdopodobnie będzie jeszcze tak dość długo i nie tylko z powodu samej pandemii. Choroba i epidemia to jedno, a wpływ na światowe gospodarki to drugie. Właśnie obserwujemy światowy kryzys gospodarczy, prawdopodobnie jego początki. Żeby mu przeciwdziałać pierwsze Banki Centralne na świecie zaczęły obniżać swoje stopy procentowe.

Czy u nas będzie podobnie? Czy Rada Polityki Pieniężnej zdecyduje się na obniżkę stóp procentowych, by wspomóc gospodarkę w trudnych czasach?

A może wysoka inflacja, jedna z najwyższych w Europie spowoduje, że będą zwolennicy podniesienia stóp procentowych?

Jak zmiana wpłynie na oprocentowanie Twojego kredytu lub lokat oferowanych przez banki?


Stopy procentowe w Polsce

Ostatni raz Rada Polityki Pieniężnej zmieniła poziom stóp procentowych w marcu 2015 roku.

Aktualnie obowiązują następujące poziomy stóp%:

  • referencyjna (główna) – 1,5%
  • lombardowa – 2,5%
  • depozytowa – 0,5%
  • redyskonta weksli – 1,75%

Najważniejsze dla Ciebie to przede wszystkim stopa referencyjna, która wpływa m.in. na wysokość wskaźnika WIBOR. To on wraz z marżą narzucaną przez banki wpływa na finalne oprocentowanie kredytów w Polsce.

Stopa lombardowa z kolei określa maksymalne możliwe oprocentowanie kredytów i pożyczek, które może być naliczane przez instytucje finansowe. 4-krotność stopy lombardowej, to najwyższe oprocentowanie, które obowiązuje przy tego typu zobowiązaniach. Aktualnie stopa lombardowa jest na poziomie 2,5%, co oznacza, że max o% to 10%.

W sierpniu ubiegłego roku pisałem, że obniżenie stóp % w Polsce jest bardziej prawdopodobne niż ich podwyżka. Teraz przesłanki z otoczenia rynkowego dorzucają kolejnych przesłanek, które pozwalają by oczekiwać takiej zmiany i to już w najbliższym czasie.


Obniżka stóp procentowych w Polsce – kiedy i dlaczego?

W powyższym pytaniu nie będzie już przedrostka „czy”, ponieważ uważam za pewne, że prędzej czy później to nastąpi. Jedyne znaki zapytania, to kiedy stopy zostaną obniżone oraz o ile.

Oprócz powodów, które podawałem w sierpniowym artykule, doszedł bardzo poważny argument w postaci kryzysu gospodarczego. Takiego załamania na giełdach świat nie widział od 11 lat, a w przypadku polskiego indeksu WIG20 nawet nigdy. Na temat samego kryzysu mam zamiar rozpisać się szerzej, w tygodniu opublikuję szeroko artykuł na ten temat.

Pierwsze reakcje na kryzys wywołany koronawirusem zademonstrował FED, czyli Bank Centralny Stanów Zjednoczonych obniżając stopy procentowe o 0,5 punktu procentowego. W ciągu ostatnich dwóch tygodni mogliśmy zaobserbować więcej działań tego typu:

3 marca – obniżka stóp procentowych w USA o 0,5 pp

11 marca – obniżka w Wielkiej Brytanii również o 0,5pp

12 marca – EBC (Europejski Bank Centralny) ogłasza, że uruchomi 120 mld euro na wykup obligacji.

16 marca obniżka stóp procentowych w USA o 1pp i uruchomienie 700 mld USD na skup obligacji.

Europejski Bank Centralny póki co stóp nie obniżył, ale już oprocentowanie depozytów jest na poziomie -0,5%, więc za bardzo nie ma z czego obniżać.

Prezes NBP zaproponuję obniżkę stóp procentowych

Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polski oficjalnie powiedział, że będzie proponował obniżenie stopy referencyjnej. Spodziewam się, że sama obniżka nastąpić może już w najbliższy wtorek lub ewentualnie w kwietniu. To co może powstrzymywać głosujących to wysoka inflacja, zdecydowanie przekraczająca cel inflacyjny w naszym kraju (4,4% w stosunku do celu na poziomie 2,5%). Przewidywania co do zmniejszającej się wartości wskaźnika w kolejnych miesiącach oraz tąpnięcie na rynku ropy naftowej, która ma spory wpływ na ten indeks, może ułatwić decyzję członkom Rady.

Otwartą kwestią pozostaje również skala zniżki, jednak eksperci wskazują na zmniejszenie stóp nawet o 0,5 punktu procentowego.


Obniżka o 0,5pp – jak wpłynie na kredyty

Taka decyzja nie ucieszy oszczędzających, bo lokaty i produkty oszczędnościowe oferowane przez banki już są na mizernym poziomie.

Na drugim biegunie stoją kredytobiorcy, których taka zmiana z pewnością ucieszy, gdyż wpłynie na wysokość oprocentowania kredytów.

Jak zmniejszy się Twoja rata kredytu hipotecznego w przypadku takiej obniżki?

Dla obliczeń przyjmuję kredyt hipoteczny na 30 lat z marżą 2,3% w zależności od kwoty.

  1. 100.000 zł – spadek raty o około 28 zł/mc
  2. 200.000 zł – spadek raty o około 56 zł/mc
  3. 300.000 zł – spadek raty o około 84 zł/mc
  4. 400.000 zł – spadek raty o około 112 zł/mc
  5. 500.000 zł – spadek raty o około 140 zł/mc

Od dłuższego czasu w mediach trąbiło się bardziej o podwyżce stóp procentowych w Polsce niż o ich obniżaniu. Moim zdaniem jednak więcej symptomów wskazywało na prawdopodobieństwo odwrotnej sytuacji. Rynki rozgrzane do czerwoności, coraz więcej banków zachęcających do ofert ze stałą stopą procentową, wysokie stopy w Polsce w stosunku do Europy, to tylko niektóre z czynników.

Głównym jest oczywiście nagły wybuch kryzysu, którego skutki gospodarcze zobaczymy dopiero w kolejnych miesiącach. By choć trochę temu przeciwdziałać, to prawdopodobnie Rada Polityki Pieniężnej w Polsce pójdzie śladem banków centralnych USA i Wielkiej Brytanii i także obniży stopy procentowe. Jaki będzie tego efekt ciężko ocenić, pozostaje tylko czekać na decyzję RPP.

Ujemne stopy procentowe. Czy zapłaciłbyś bankowi za trzymanie Twoich oszczędności?

Wyobrażasz sobie płacić bankowi za to, że możesz trzymać u nich pieniądze? Brzmi absurdalnie, ale tak właśnie może wyglądać rzeczywistość za kilka lub kilkanaście lat. Oprocentowanie lokat i rachunków oszczędnościowych jest niezwykle mizerne. Wszystko za sprawą rekordowo niskich stóp procentowych w Polsce.

Od 2-3 lat słyszy się, że możemy spodziewać się podwyżek stóp. Moim skromnym zdaniem prędzej doczekamy się kolejnych obniżek. To co byłoby dobrą wiadomością dla kredytobiorców, niekoniecznie ucieszyłoby oszczędzających.

Żyjemy w dziwnych czasach, gdzie niektóre prawa ekonomii są odwrócone do góry nogami. Banki centralne drukują pieniądze na potęgę, niemiłosiernie zadłużając poszczególne kraje. Niektóre zaczęły stosować ujemne stopy procentowe.

Jakie są tego konsekwencje i czy czeka nas to samo?


W Szwajcarii zapłacisz za oszczędności

Największe szwajcarskie banki takie jak UBS i Credit Suisse od najbogatszych klientów pobierają opłaty od trzymanych depozytów. O ile w Credit Suisse opłata dotyczy tych, którzy zgromadzili na rachunku ponad 2 mln CHF, o tyle w UBS limit wynosi 500 tys. euro.

Jest to konsekwencja decyzji tamtejszego Banku Centralnego. Ten w styczniu 2015 roku zdecydował się zareagować na stale rosnący kurs franka i obniżył stopę procentową do poziomu -0,75%.

Wyobraź sobie sytuację, że wpłacasz 100.000 zł do banku i za rok wyjmujesz … 99.250 zł. Pierwsza lokata, od której nie musisz zapłacić podatku Belki, bo nie ma od czego. W Szwajcarii opłaty dotyczą wyższych kwot, ale limity są obniżane.


Ujemne stopy procentowe na świecie

Helweci nie są jedynym państwem stosującym minusowe oprocentowanie. Jak wygląda poziom stóp% w przykładowych krajach?

  • Szwajcaria -0,75%
  • Dania -0,75%
  • Szwecja -0,25%
  • Japonia -0,1%
  • strefa EURO 0%
  • USA 2%
  • Polska 1,5%

Jak widać w Polsce poziom stóp procentowych na tle innych krajów Europy jest dość wysoki. Mimo tego, że mamy najniższe oprocentowanie w historii, to porównując się z innymi państwami widać, że jest jeszcze miejsce do dalszych obniżek.


Czy zapłacisz bankowi, by trzymał Twoje pieniądze?

Pierwsza myśl jaka przychodzi do głowy, gdyby u nas wprowadzili ujemne stopy procentowe, to wycofać pieniądze z banku. Można na przykład trzymać gotówkę w domu. Ponadto w grę wchodzi ulokowanie oszczędności w nieruchomościach, złocie, surowcach, akcjach, winie, whisky czy kto tam co lubi.

W przypadku mniejszych oszczędności w grę wchodzi raczej trzymanie gotówki w domu, jak to się mówi „w skarpecie”. Na świecie jednak powoli odchodzi się od gotówki w stronę elektronicznego pieniądze o czym pisałem jakiś czas temu.

https://lepiejnizwbanku.pl/ogolna/niedlugo-zabronia-ci-placic-gotowka/

Dla przykładu Szwecja zdecydowanie ogranicza obieg fizycznego pieniądza w gospodarce i aktualnie stosuje ujemne stopy procentowe.


Wg mnie można już sobie wyobrazić scenariusz, w którym odsetki od lokat są ujemne, a gotówka jest wycofana z obiegu. Pewnie nie nastąpi to w ciągu 5 lat, ale co będzie za 20 czy 30 tego nie wie nikt. W takim przypadku trzymanie pieniędzy w banku i płacenie za to może stać się normalnością, choć na ten moment brzmi jak science fiction.

Gdyby 20 lat temu ktoś powiedział, że za trzymanie pieniędzy na rachunku oszczędnościowym będzie trzeba płacić, to delikatnie mówiąc zostałby uznany za oszołoma. Teraz mamy już konkretne przykłady na świecie takich przypadków. Czy doczekamy się również w Polsce ujemnych stóp procentowych?

Jeśli spłacasz kredyt hipoteczny, to z pewnością ucieszyłaby Cię taka wiadomość. Gorzej dla tych co trzymają pieniądze na lokatach.

 

Stopy procentowe w Polsce wzrosną czy spadną?

31 lipca amerykański Bank Centralny, czyli FED, obniżył stopy procentowe o 25 punktów bazowych (-0,25 punktu procentowego). Informacja bardzo ważna, mimo że miało to miejsce za oceanem i bezpośrednio nie wpłynie na nasze portfele. Jest to bowiem pierwsza tego typu obniżka od 11 lat, czyli od czasów ostatniego kryzysu finansowego.

Dlaczego informację uważam za istotną? Ponieważ Stany Zjednoczone są najpotężniejszą gospodarką na świecie i często wskazują kierunek zmian innym bankom centralnym.

Czy ten ruch będzie miał pośrednio przełożenie na decyzje Narodowego Banku Polski? Czy w najbliższym czasie w Polsce nastąpi obniżka stóp procentowych czy może ich podwyżka?


Obniżka stóp procentowych w USA

W środę 31 lipca FED obniżył stopy procentowe po raz pierwszy od 2008 roku, gdy upadł gigant inwestycyjny Lehman Brothers i trzeba było ratować gospodarkę.

Poniższy wykres przedstawia stopy % w USA w XXI wieku:

Źródło: tradingeconomics.com

Dla porównania jak wygląda wykres stóp procentowych w strefie EUR:

Źródło: tradingeconomics.com

Na deser stopy procentowe w Polsce:

Źródło: tradingeconomics.com


Czy wysokość stóp% w USA ma wpływ na stopy% w EUR i w Polsce?

Porównując powyższe wykresy widać, że jeśli zaczynają się ruchy na stopach procentowych w USA, to często strefa EURO i Polska reagują podobnie, tylko z opóźnieniem. Oczywiście jednorazowa obniżka niczego nie oznacza. Można jednak się zastanawiać, czy mamy do czynienia z rozpoczęciem tendencji, czy pojedynczą korektą. Jeśli w kolejnych miesiącach FED dalej będzie obniżał stopy, to ciekawe jaka reakcja będzie w naszym kraju.


Stopy procentowe w Polsce wzrosną czy spadną?

Od kilku lat trąbi się w mediach o tym, że podwyżka stóp% to tylko kwestia czasu. I od kilku lat nie zgadzam się z tymi opiniami.

Jakie są argumenty za podwyżkami?

  • inflacja – aktualnie na poziomie 2,9%. Jeśli jest wyższa niż 2,5% to jest to powód do podwyżek stóp
  • rozwój gospodarczy – Polska rozwija się na poziomie przekraczającym wzrost 4% PKB. Jest to wysoki poziom, choć niekoniecznie na tyle, by gospodarkę trzeba było „schładzać”.

Jakie są argumenty za obniżką?

  • wysokie stopy % – stopa referencyjna w Polsce jest aktualnie na poziomie 1,5%. W porównaniu jednak ze strefą EURO, gdzie są na poziomie 0%, my nadal jesteśmy wysoko. Dla przykładu w Szwajcarii są ujemne!
  • kryzys? – obecna hossa trwa już przeszło 10 lat. W historii nigdy nie było takiego przypadku, by po drodze nie pojawiła się szybciej bessa. Teoretycznie możemy się spodziewać jej w każdej chwili, ale kiedy nadejdzie nie wie nikt. W zeszłym roku pisałem szerzej na ten temat w poniższym artykule.

Podsumowując. Niższe stopy procentowe z pewnością ucieszyłyby wszystkich posiadaczy kredytów hipotecznych w PLN. Obniżka stóp spowoduje, że raty kredytu spadną. Po drugiej stronie są osoby oszczędzające na lokatach i kontach oszczędnościowych. Ich interesują wysokie stopy procentowe. Wyższe oznaczają lepiej oprocentowane lokaty i produkty oszczędnościowe.

Osobiście uważam, że w Polsce prędzej zobaczymy kolejną obniżkę niż podwyżkę. Wg mnie czasy drogiego pieniądza się skończyły, kto wie czy nie bezpowrotnie. Tendencje na świecie od lat idą w kierunku tańszych pieniędzy, a nawet ujemnych stóp procentowych, co jeszcze kilkanaście lat temu wydawać się mogło czystą abstrakcją.